Trước đây có rộ lên phong trào thách thức trí thông minh nhau bằng những bài toán của học sinh tiểu học vậy hôm nay chúng ta hãy cùng đến với một bài toán của “NGƯỜI LỚN” nhé.
Đây là bài toán mà Jeff Bezos (1), CEO của Amazon, dùng để mở đầu cho lá thư gửi cổ đông năm 2004 (2). Ông đưa ra bài toán này nhằm chứng minh quan điểm nhất quán của Amazon: “DÒNG TIỀN TỰ DO (3) QUAN TRỌNG HƠN LỢI NHUẬN”.
Warren Buffet nói: “Đầu tư một công ty là mua khả năng kiếm tiền trong tương lai của doanh nghiệp này” (4). Do vậy giá trị một công ty hiện tại tương đương với khả năng sản sinh dòng tiền trong tương lai.
Hãy cùng quay lại với bài toán của Jezz Bezos:
- Giả sử bạn phát minh ra một cỗ máy có thể vận chuyển người nhanh chóng từ nơi này đến nơi khác rất nhanh.
- Cỗ máy này rất đắt, có giá 160 triệu USD, một năm có thể vận chuyển 100,000 người, máy dùng được trong 4 năm.
- Giá vé cho mỗi người là 1000 USD, bạn cần bỏ ra 450 USD trên mỗi vé cho chi phí nguyên vật liệu và 50 USD để trả lương nhân công và các chi phí khác.
Hãy tiếp tục tưởng tượng, công việc làm ăn của bạn rất phát đạt, bạn tận dụng 100% hiệu suất của máy trong năm đầu tiên. Vậy là bạn kiếm được 10 Triệu USD sau khi trừ chi phí vận hành và khấu hao máy móc, bạn CÓ LỢI NHUẬN 10%.
Do bạn rất coi trọng lợi nhuận nên các năm tiếp theo bạn lần lượt đầu tư thêm 1, 2, 4 máy, lợi nhuận của bạn tăng vùn vụt như trong ảnh.
Tuy nhiên, nếu nhìn vào dòng tiền tự do bạn sẽ thấy thực ra dòng tiền bị âm, DO HÀNG NĂM BẠN PHẢI BỎ TIỀN RA XÂY DỰNG MÁY MỚI. Như vậy bạn CÀNG ĐẦU TƯ CÀNG LỖ.
Qua ví dụ này Jezz Bezos nhấn mạnh rằng ông và Amazon sẽ chú trọng vào tỷ lệ dòng tiền tự do trên mỗi cổ phiếu. Và suốt bao năm nay Amazon làm đúng như vậy. Số liệu trong (ảnh 1) cho thấy, từ năm 1997 đến 2015 LÃI CỦA AMAZON GẦN NHƯ KHÔNG ĐỔI nhưng GIÁ TRỊ CỦA CÔNG TY CÀNG LÚC CÀNG CAO.
Bạn nghĩ gì về bài toán này? Hãy cùng chia sẻ nhé!
2. https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1018724/000119312505070440/dex991.htm
3. https://en.wikipedia.org/wiki/Free_cash_flow
Ảnh bìa nguồn: vneconomy.vn
